Kiểm nghiệm chất lượng lương thực thực phẩm

Giới thiệu chung về nghề

Kiểm nghiệm chất lượng lương thực thực phẩm là nghề chuyên thực hiện việc lấy mẫu; phân tích các chỉ tiêu chất lượng cơ bản, phổ biến của nguyên liệu, bán sản phẩm, sản phẩm; phân tích chỉ tiêu đặc trưng của một số nhóm lương thực thực phẩm theo các phương pháp: vật lý, khối lượng, thể tích, trắc quang, quang phổ, sắc ký, sinh học,… bằng các dụng cụ, thiết bị, máy móc và hóa chất chuyên dụng theo đúng tiêu chuẩn, quy trình, đảm bảo chính xác an toàn và hiệu quả; tổng hợp đánh giá kết quả phân tích và quản lý hoạt động thử nghiệm tại các phòng kiển tra chất lượng sản phẩm, phòng thử nghiệm.

Các vị trí làm việc của nghề

Người hành nghề Kiểm nghiệm chất lượng lương thực thực phẩm sẽ thực hiện nhiệm vụ của người kiểm nghiệm viên, người quản lý công tác kiểm nghiệm tại các Trung tâm kiểm định chất lượng, trung tâm y học dự phòng, phòng KCS của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, bảo quản lương thực thực phẩm, phòng kiểm nghiệm lương thực thực phẩm của các cơ sở đào tạo, các đơn vị nghiên cứu.

Các nhiệm vụ chủ yếu của nghề

• Lấy và quản lý mẫu thử nghiệm;
• Kiểm soát điều kiện thử nghiệm;
• Pha hóa chất thử nghiệm;
• Đánh giá chất lượng lương thực thực phẩm bằng phương pháp cảm quan;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng lương thực thực phẩm bằng phương pháp khối lượng;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng lương thực thực phẩm bằng phương pháp thể tích;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng lương thực thực phẩm bằng phương pháp vật lý;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng lương thực thực phẩm bằng phương pháp trắc quang;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng lương thực thực phẩm bằng phương pháp quang phổ hấp thụ nguyên tử;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng lương thực thực phẩm bằng phương pháp sắc ký giấy và sắc ký bản mỏng;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng lương thực thực phẩm bằng phương pháp HPLC, GC, GC/MS, LC/MS/MS;
• Xác định chỉ tiêu vi sinh của lương thực thực phẩm;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng đặc trưng của lương thực;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng đặc trưng của rau quả và sản phẩm chế biến;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng đặc trưng của bia, rượu, nước giải khát;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng đặc trưng của dầu, mỡ;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng đặc trưng của thủy sản, súc sản và sản phẩm chế biến;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng đặc trưng của đường, nha, sữa, bánh kẹo;
• Xác định chỉ tiêu chất lượng đặc trưng của nước dùng trong thực phẩm;
• Quản lý hoạt động thử nghiệm;
• Tham gia quản lý quá trình sản xuất;
• Thực hiện an toàn và bảo hộ lao động.

Người làm nghề này thường xuyên làm việc trong điều kiện tiếp xúc với các loại hóa chất phân tích, các dụng cụ thủy tinh dễ vỡ, máy và thiết bị phân tích đòi hỏi độ chính xác cao, cần thao tác cẩn thận, tỉ mỉ; đồng thời cũng thường tiếp xúc với các máy móc, trang thiết bị, điều kiện làm việc trong các môi trường sản xuất kinh doanh thực phẩm khác nhau.

Một số trang thiết bị, dụng cụ, vật liệu chủ yếu của nghề

• Hóa chất phân tích: Một số loại hóa chất thường sử dụng như: HCl đậm đặc, dung dịch KOH 10%, dung dịch I₂ 1%, dung dịch acetic acid 2%, ethanol nguyên chất, H₂SO₄ đậm đặc, H₂SO₄ 0,1N; NaOH 30%, 0,1N; chỉ thị Phenolphthalein 1%, chất xúc tác (K₂SO₄, CuSO₄), quỳ tím, nước cất, dung dịch Fehling A, dung dịch Fehling B, dung dịch Fe₂(SO₄)_3, dung dịch KMnO₄ 0,1N, (CH₃COO)₂Pb …
• Thiết bị phân tích: Máy hút ẩm, ẩm kế, nhiệt ẩm kế, tủ, giá, kệ đựng mẫu, tủ lạnh, tủ cấp đông loại nhỏ (nếu cần), dây buộc, giấy niêm phong theo quy định… Cân phân tích, bếp điện, cốc thủy tinh, pipet, kim thủy tinh, đũa thủy tinh, bình định mức, phễu, ống nhỏ giọt, buret, bình nón, chai, lọ thủy tinh, lò nung, tủ sấy, máy nghiền, bếp cách thủy, tủ hút…
• Các dụng cụ lấy mẫu: Xiên, xẻng, muỗng xúc, móc sắt, găng tay, đũa thủy tinh, máy trộn mẫu, bình trộn mẫu, cốc đựng mẫu, túi đựng mẫu, máy trộn mẫu, gáo có cán dài, đũa thủy tinh, khay tráng men trắng, đĩa sứ trắng, ly, chai thủy tinh trong suốt, không màu, kẹp gắp, khăn lau, kéo, dụng cụ mở bao bì, hộp petri hoặc túi PE 10 x 20cm, Chén sấy có nắp, kẹp an toàn, găng tay, kính bảo hộ, tủ hút